VUCA LÀ GÌ?
Theo Viện Quản trị năng lực lãnh đạo Singapore (HCLI), để trở thành một nhà lãnh đạo mang tầm vóc toàn cầu, người lãnh đạo cần đạt được 4 giá trị cơ bản:
• Khả năng giải quyết các vấn đề trong thế giới VUCA
• Xây dựng mối quan hệ bền vững trong và ngoài tổ chức, biên giới
• Hoàn toàn thích ứng với môi trường làm việc đa văn hóa
• Khát vọng vươn ra toàn cầu
Theo như nghiên cứu trên, tiêu chí đầu tiên của một nhà lãnh đạo toàn cầu là giải quyết vấn đề, dẫn dắt doanh nghiệp trong thế giới VUCA. Nhưng VUCA là gì?
VUCA là viết tắt của Volatility (biến động), Uncertainty (không chắc chắn), Complexity (phức tạp) và (Ambiguity) mơ hồ. Thuật ngữ này bắt nguồn từ Trường Chiến tranh Quân đội Hoa Kỳ và dùng để mô tả bối cảnh xuất hiện sau Chiến tranh Lạnh. Trong kinh doanh, VUCA ám chỉ kinh doanh luôn phải đối mặt với những biến động, bất định, phức tạp và mơ hồ. Các nhà lãnh đạo không có sự lựa chọn khi đối mặt với VUCA, họ buộc phải dẫn dắt, lãnh đạo hiệu quả giữa một bối cảnh hỗn loạn nếu không muốn trở thành nạn nhân của thế giới VUCA.
Đặc trưng của thế giới VUCA trong kinh doanh:
• Biến động: Môi trường kinh doanh đang thay đổi chóng mặt, ở mọi lĩnh vực đều diễn ra sự thay đổi theo cả chiều sâu lẫn chiều rộng. Môi trường đầy biến động này khiến nhà lãnh đạo không kịp tiếp nhận và nắm bắt thông tin.
• Sự không chắc chắn: Do môi trường luôn biến động phức tạp, các doanh nghiệp rất khó dự đoán cho các khả năng xảy ra trong tương lai. Điều này dẫn đến sự không chắc chắn trong các quyết định của các nhà lãnh đạo.
• Sự phức tạp: Sự lựa chọn tăng lên đáng kể, nhiều yếu tố liên quan tác động qua lại lẫn nhau một cách nhanh chóng, gây ra sự phức tạp, rối rắm trên thị trường.
• Sự mơ hồ: Người lãnh đạo mất dần sự kiểm soát với các điều kiện và yếu tố trong môi trường kinh doanh phức tạp, do đó mọi thứ dần trở nên mơ hồ.
Các doanh nghiệp Việt Nam thực chất luôn ở trong thế giới VUCA bởi môi trường làm ăn ở Việt Nam đầy những sự biến đổi khó đoán định đến từ những nhà làm luật trong nước và tác động mạnh từ nước láng giềng Trung Quốc. Theo đánh giá từ một vị CEO: “Một đất nước có hệ thống chính trị xã hội chủ nghĩa còn thị trường theo hướng tư bản thì bản thân nước đó đã có tính chất dễ biến đổi rồi”. Do đó, làm sao để đối mặt với thế giới VUCA là một vấn đề làm nhiều nhà lãnh đạo quan tâm. Hãy cùng OD CLICK tìm hiểu 3 nguyên tắc lãnh đạo cơ bản nên áp dụng trong thời kì này nhé.
NGUYÊN TẮC 1: PHẢI CÓ KHAO KHÁT HỌC HỎI MẠNH MẼ
Trong một môi trường luôn luôn thay đổi và biến động, niềm khao khát học hỏi là vô cùng cần thiết. Nhà tương lai học, triết học Alvin Toffler đã từng viết: “Người mù chữ của thế kỉ 21 không phải là người không biết đọc, không biết viết mà là người không biết học hỏi, từ chối học hỏi và từ chối học lại”.
Kiến thức là sức mạnh, nhưng kiến thức rất quan trọng hôm nay có thể không có tác dụng gì vào ngày mai. Do đó, trong thế giới VUCA, các nhà lãnh đạo cần có:
• Mong muốn học hỏi: Điều này buộc các nhà lãnh đạo phải là người đi tiên phong trong con đường học tập để đạt được những kiến thức và kỹ năng cần thiết, đóng góp cho thành công trong hiện tại và đảm báo tầm nhìn xa để dự đoán những thách thức trong tương lai.
• Từ bỏ kiến thức cũ lỗi thời: Phần lớn những thất bại mà các nhà lãnh đạo và tổ chức trải qua là do họ không muốn đổi mới và khám phá những cách thức mới để làm việc. Sự kiêu ngạo của việc nhấn mạnh rằng “doanh nghiệp vẫn luôn làm như vậy trong quá khứ” sẽ chỉ mang lại tai họa trong tương lai.
• Nhanh chóng học lại: Với mong muốn sống sót và thậm chí phát triển mạnh trong môi trường VUCA thì việc kịp thời triển khai các hoạt động đúng là vô cùng quan trọng. Điều này chỉ có thể xảy ra khi các nhà lãnh đạo và các đội ngũ của họ có ý thức nhanh chóng học hỏi kiến thức và kỹ năng mới để giải quyết các thực tế mới.
NGUYÊN TẮC 2: CÓ SUY NGHĨ KIÊN QUYẾT ĐÓN NHẬN SỰ THAY ĐỔI
Môi trường VUCA là môi trường luôn thay đổi, những thay đổi thường xuyên này buộc người lãnh đạo doanh nghiệp phải thích ứng với nó. Trong thực tế, các nhà lãnh đạo vĩ đại còn thay đổi trước cả khi sự thay đổi là cần thiết. Họ luôn đi trước đường cong đổi mới. Các nhà lãnh đạo này có những hiểu biết chiến lược tuyệt vời để dự đoán các điều kiện của VUCA. Họ sẽ xây dựng các chiến lược, quy trình, văn hóa và các kế hoạch quản lý khủng hoảng để thành công vượt qua thời điểm khó khăn.
Người lãnh đạo cũng nên đánh giá cao sự đa dạng. Môi trường làm việc ở nhiều doanh nghiệp hiện nay là các cá nhân luôn phải cố gắng thích ứng để hòa đồng bởi vì mỗi cá nhân là những cá thể vô cùng khác biệt. Trên thực tế, do những khác biệt lớn về văn hóa, một số doanh nghiệp yêu cầu người lãnh đạo phải trải qua “đào tạo về độ nhạy văn hóa” để nâng cao khả năng lãnh đạo.
Thế giới càng thu hẹp khoảng cách thì cơ hội làm việc trong một môi trường đa dạng lại càng tăng. Thế nhưng, sự đa dạng lại đi liền với sự phức tạp, và phức tạp đòi hỏi mỗi người phải thích nghi và thay đổi.
NGUYÊN TẮC 3: CÓ CAM KẾT VỮNG CHẮC ĐỂ KHÔNG THỎA HIỆP TỪ BỎ NHỮNG GIÁ TRỊ ĐÚNG ĐẮN
Thay đổi là cần thiết nếu muốn dẫn đầu trong môi trường VUCA, tuy nhiên, các nhà lãnh đạo giỏi còn biết cả những gì không được thay đổi. Trong thực tế, có thể nói rằng việc xác định những gì không thể thay đổi cũng quan trọng không kém việc nhận ra những gì cần phải thay đổi. Điều gì sẽ xảy ra nếu người quản lý thỏa hiệp từ bỏ các giá trị đúng đắn, hãy cùng xem qua một ví dụ tiêu biểu của Toshiba:
Vào năm 2015, Giám đốc điều hành của Toshiba, Hisao Tanaka đã tuyên bố từ chức khi phải đối mặt với một vụ bê bối kế toán lên đến khoảng 1,2 tỷ USD, đây là một sự “thổi phồng” lợi nhuận suốt nhiều năm liên tiếp. Sự việc xảy ra trong bối cảnh những năm kinh doanh rất biến động đối với Nhật Bản khi năm 2008 diễn ra khủng hoảng tài chính toàn cầu và năm 2011 là thảm họa hạt nhân Fukushima. Thật tiếc là, trong điều kiện kinh doanh không ổn định và nhiều rủi ro như vậy, CEO của công ty đã lựa chọn nói dối để bảo vệ lợi ích của mình.Và không còn nghi ngờ gì nữa khi giai đoạn đen tối này đã làm sứt mẻ hình ảnh của Toshiba. làm tê liệt tiềm năng kinh doanh của công ty này.
Giá trị mà các doanh nghiệp theo đuổi chính là một la bàn đạo đức hướng doanh nghiệp đến những lựa chọn đúng đắn. Bất kể là trong tình trạng VUCA nào, các nhà lãnh đạo giỏi sẽ kiên quyết từ chối thỏa hiệp từ bỏ các giá trị cốt lõi này. Tính bền vững trong kinh doanh lâu dài sẽ luôn tốt hơn lợi ích ngắn hạn.
Như vậy, VUCA là một môi trường đầy thách thức với các nhà lãnh đạo, nhưng không phải vì thế mà doanh nghiệp e sợ không dám đối mặt với nó. Để lãnh đạo tốt doanh nghiệp trong bối cảnh VUCA, người lãnh đạo cần phải đi tiên phong trong quá trình học hỏi, sẵn sàng đón nhận những cái mới nhưng cũng không quên giữ vững những giá trị cốt lõi của mình.
Liên hệ ngay tới KBI để được tư vấn miễn phí nếu quý khách hàng cần tham khảo các dịch vụ liên quan đến: Digital marketing, Tư vấn chiến lược thương hiệu, Thiết kế nhận diện thương hiệu, Quản trị doanh nghiệp,….
WEALTHY CONNECTION…
KBI – KEY BRANDS INTERNATIONAL
102 Trần Phú – Mộ Lao – Hà Đông – Hà Nội
Hotline: 0936 223 332 – Zalo: 0989 679 262
Mail: info@kbi.vv – Website: https://kbi.vn
